Bảo trì UPS (Uninterruptible Power Supply - Bộ lưu điện) là quy trình cần thiết để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ và duy trì khả năng cung cấp nguồn điện liên tục khi xảy ra sự cố
Bảo trì UPS là một quy trình quan trọng để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ, tránh các sự cố bất ngờ gây gián đoạn công việc hoặc làm hỏng các thiết bị quan trọng khác.
Bảo trì định kỳ mang lại nhiều lợi ích:
Đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định: Các linh kiện bên trong UPS, đặc biệt là ắc quy, sẽ xuống cấp theo thời gian. Bảo trì giúp phát hiện và thay thế kịp thời các linh kiện này, đảm bảo UPS luôn sẵn sàng hoạt động khi cần thiết.
Kéo dài tuổi thọ thiết bị: Việc vệ sinh, kiểm tra các mối nối và linh kiện giúp giảm thiểu rủi ro chập, cháy, quá nhiệt do bụi bẩn, lỏng lẻo. Điều này giúp kéo dài đáng kể tuổi thọ của cả UPS và ắc quy.
Phát hiện sớm các lỗi tiềm ẩn: Qua quá trình kiểm tra, kỹ thuật viên có thể phát hiện những dấu hiệu bất thường như rò rỉ ắc quy, tụ điện bị phồng, bo mạch bị oxy hóa,... để xử lý sớm, tránh gây ra những hư hỏng nghiêm trọng hơn.
Quy trình bảo trì có thể khác nhau tùy theo loại UPS và khuyến cáo của nhà sản xuất, nhưng nhìn chung sẽ bao gồm các bước sau:
Kiểm tra và thu thập dữ liệu ban đầu:
Kiểm tra môi trường xung quanh UPS để đảm bảo không có dấu hiệu bất thường như ẩm ướt, bụi bẩn, nhiệt độ quá cao.
Kiểm tra các thông số hiển thị trên màn hình LCD như điện áp đầu vào/đầu ra, tần số, trạng thái tải và ắc quy. Ghi lại các thông số này để theo dõi.
Quan sát các đèn LED báo hiệu để phát hiện sớm các cảnh báo lỗi.
Vô hiệu hóa và vệ sinh thiết bị:
Ngắt kết nối UPS ra khỏi nguồn điện lưới và các thiết bị tải.
Mở vỏ máy và tiến hành vệ sinh bên trong bằng máy hút bụi chuyên dụng hoặc chổi mềm.
Đặc biệt chú ý vệ sinh quạt làm mát và các khe thông gió để đảm bảo hệ thống tản nhiệt hoạt động hiệu quả.
Kiểm tra các thành phần bên trong:
Kiểm tra ắc quy: Đây là bộ phận quan trọng nhất. Cần đo điện áp từng bình ắc quy và tổng thể để đánh giá dung lượng và tuổi thọ còn lại. Kiểm tra xem có dấu hiệu rò rỉ hoặc phồng rộp không.
Kiểm tra bo mạch: Quan sát các bo mạch để tìm dấu hiệu hư hỏng như cháy xém, nứt vỡ hoặc các linh kiện (tụ điện, điện trở) bị hỏng.
Kiểm tra các mối nối: Siết chặt lại các đầu nối dây điện, đặc biệt là các mối nối ắc quy, để tránh tình trạng lỏng lẻo gây tích tụ nhiệt và chập điện.
Khởi động lại và kiểm tra chức năng:
Lắp lại vỏ máy và các bộ phận đã tháo.
Kết nối lại UPS vào nguồn điện và thiết bị tải.
Kiểm tra lại các thông số trên màn hình LCD để đảm bảo mọi thứ đều bình thường.
Test chức năng: Thực hiện test xả tải để kiểm tra thời gian lưu điện thực tế của ắc quy. Điều này giúp đánh giá chính xác tình trạng hoạt động của hệ thống.
An toàn là trên hết: Chỉ những người có kiến thức và kinh nghiệm về điện mới nên thực hiện bảo trì. Tuyệt đối không tự ý tháo lắp khi không có đầy đủ dụng cụ bảo hộ lao động và kiến thức về an toàn điện.
Tần suất bảo trì: Tùy thuộc vào môi trường và cường độ sử dụng, bạn nên bảo trì UPS định kỳ, thường là 6 tháng đến 1 năm một lần để đảm bảo hiệu suất tốt nhất.
Môi trường lắp đặt: Đặt UPS ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh bụi bẩn và các hóa chất ăn mòn. Nhiệt độ lý tưởng để kéo dài tuổi thọ ắc quy là khoảng 20-25°C.
PHẠM VI CÔNG VIỆC
Hệ thống cấp nguồn liên tục – UPS (Dòng 1 pha hoặc 3 phase)
A. Dịch vụ bảo trì phần nguồn
1. Thực hiện kiểm tra nhiệt độ tại các Aptomat, điểm đấu nối và các bảng điều khiển liên quan.
2. Thực hiện kiểm tra vật lý tổng thể các bảng mạch, dây dẫn, tiếp điểm, cáp và các phần tử mạch lực.
Kiểm tra và vệ sinh lọc gió.
3. Thực hiện kiểm tra các bộ phận theo các bước sau (nếu thích hợp):
a. Kiểm tra màu sắc các bảng mạch điều khiển Rectifier, Inverter
b. Kiểm tra các tụ lọc AC về độ phồng, rò rỉ.
c. Kiểm tra các tụ lọc DC nếu nắp bị đẩy ra nhiều hơn 1/8".
d. Ghi lại toàn bộ thông số về điện áp và dòng điện của thiết bị.
e. Kiểm tra các ốc, vít, cầu đấu để đảm bảo chức năng của các phần từ này.
f. Kiểm tra các cầu chì DC (nếu thích hợp).
g. Nếu khách hàng đồng ý, tiến hành kiểm tra hoạt động của hệ thống bao gồm kiểm tra các chức
năng chuyển mạch, lưu điện.
4. Đo và ghi lại điện áp và dòng điện pha đầu vào.
5. Cùng khách hàng đánh giá lại hoạt động của hệ thống để thống nhất các vấn đề tồn tại và phương án giải quyết.
GHI CHÚ 1: Các kỹ sư có chứng chỉ T&C UPS của Hãng Vertiv cấp sẽ thực hiện công việc bảo trì.
GHI CHÚ 2: Việc bảo trì khuyến cáo tắt thiết bị hoàn toàn để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất.
GHI CHÚ 3: Các bộ lọc gió được khuyến cáo kiểm tra vệ sinh hàng tháng.
B. Dịch vụ bảo trì phần ắc quy
1. Kiểm tra vật lý toàn bộ hệ thống ắc quy và nguồn, bao gồm:
Kiểm tra sự rò rỉ dung dịch điện phân tất các các điểm đấu nối, đầu cực của ắc quy (nếu thích hợp).
Kiểm tra mức dung dịch các bình ắc (với ắc quy nước)
Kiểm tra độ ăn mòn tại tất cả các đầu cực, điểm đấu nối, cáp.
Vệ sinh bên ngoài các bình ắc quy, tủ, giá đặt ắc quy.
2. Đo đạc thông số nội trở từng bình ắc quy
3. Đo và ghi lại điện áp DC (nếu thích hợp).
4. Đo và ghi lại điện áp, dòng điện xả ắc quy (nếu thích hợp).
5. Test và ghi lại thời gian lưu điện của UPS (nếu thích hợp).
C. Dụng cụ dùng để bảo trì UPS
1. Máy đo nội trở ắc quy HIOKI BT3554
2. Đồng hồ đo điện áp, ampe kìm
3. Máy thổi bụi
4. Máy hút bụi
5. Găng tay cách điện, bút thử điện…