Thay ắc quy bộ lưu điện

Thay ắc quy bộ lưu điện (UPS) là một công việc bảo trì thiết yếu để đảm bảo UPS của bạn hoạt động hiệu quả và có thể bảo vệ các thiết bị điện tử khi xảy ra sự cố điện. Ắc quy là thành phần có tuổi thọ giới hạn và sẽ cần được thay thế định kỳ.

Khi nào cần thay ắc quy bộ lưu điện?

Ắc quy UPS có tuổi thọ nhất định và sẽ suy giảm hiệu suất theo thời gian. Bạn nên cân nhắc thay ắc quy khi có một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

1. Thời gian lưu điện giảm đáng kể: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất. Nếu trước đây UPS của bạn có thể cấp điện trong 15-20 phút nhưng giờ chỉ còn 5 phút hoặc thậm chí ngay lập tức tắt khi mất điện, thì ắc quy đã bị chai.

2. Ắc quy bị phồng, rò rỉ hoặc có mùi lạ: Đây là những dấu hiệu nguy hiểm, cho thấy ắc quy đã bị hỏng nặng và có nguy cơ cháy nổ. Cần ngắt kết nối UPS ngay lập tức và thay thế.

3. UPS báo lỗi ắc quy: Hầu hết các bộ lưu điện hiện đại có hệ thống tự kiểm tra và sẽ cảnh báo (đèn LED, tiếng bíp liên tục, thông báo trên màn hình LCD) khi ắc quy bị suy giảm hoặc cần thay thế.

4. Tuổi thọ thiết kế của ắc quy đã hết:

   • Ắc quy chì-axit tiêu chuẩn (3-5 năm): Nếu UPS của bạn đã sử dụng được từ 3-5 năm (đối với ắc quy loại tiêu chuẩn), khả năng cao là ắc quy đã đến lúc cần thay thế, ngay cả khi chưa có dấu hiệu rõ ràng.

   • Ắc quy chì-axit tuổi thọ dài (5-10 năm): Đối với các loại ắc quy cao cấp hơn, tuổi thọ có thể lên đến 5-7 năm hoặc 10-12 năm.

   • Ắc quy Lithium-ion: Có tuổi thọ dài hơn nhiều, có thể đạt 10-15 năm.

   • Lưu ý rằng tuổi thọ thực tế phụ thuộc nhiều vào môi trường hoạt động (nhiệt độ lý tưởng là 20-25 độ C) và cách sử dụng.

5. Điện áp ắc quy giảm nhanh khi tải: Khi kiểm tra bằng thiết bị chuyên dụng, điện áp của ắc quy giảm rất nhanh ngay khi có tải.

6. Khởi động UPS không lên nguồn hoặc tắt ngay: Nếu UPS chỉ kêu bíp vài tiếng rồi tắt, hoặc không lên nguồn khi không có điện lưới, có thể ắc quy đã hỏng hoàn toàn.

Quy trình thay ắc quy bộ lưu điện (Tổng quan)

Việc thay ắc quy UPS, đặc biệt là với các UPS công suất lớn hoặc phức tạp, cần được thực hiện cẩn thận và bởi người có chuyên môn. Dưới đây là các bước tổng quát:

1. Chuẩn bị dụng cụ và ắc quy thay thế:

   • Ắc quy mới: Đảm bảo ắc quy mới có thông số kỹ thuật (điện áp, dung lượng) và loại ắc quy (VRLA AGM, Gel, Lithium-ion) tương thích hoàn toàn với UPS và các ắc quy còn lại (nếu thay từng phần). Nên thay thế tất cả các bình ắc quy cùng lúc để đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ đồng đều.

   • Dụng cụ: Tua vít, kìm, đồng hồ đo điện áp, găng tay cách điện, kính bảo hộ.

   • Quan trọng: Đảm bảo ắc quy mới còn nguyên vẹn, không móp méo, trầy xước, và có nguồn gốc rõ ràng.

2. Tắt nguồn và ngắt kết nối UPS:

   • Ngắt tất cả các thiết bị đang được cấp điện từ UPS.

   • Tắt UPS hoàn toàn bằng cách nhấn nút nguồn (hoặc làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất).

   • Rút dây nguồn AC của UPS ra khỏi ổ cắm điện.

   • Đối với UPS lớn: Đảm bảo hệ thống bypass được kích hoạt (nếu có) để tải vẫn có điện từ lưới trong quá trình bảo trì.

3. Mở vỏ bộ lưu điện:

   • Sử dụng tua vít để tháo các ốc vít giữ vỏ UPS. Cẩn thận mở nắp hoặc vỏ bảo vệ để tiếp cận khoang ắc quy.

4. Tháo ắc quy cũ:

   • GHI NHỚ/CHỤP ẢNH CÁCH ĐẤU DÂY: Rất quan trọng để đấu nối ắc quy mới đúng cách.

   • Tháo dây cáp kết nối: Luôn tháo dây âm (-) trước, sau đó tháo dây dương (+).

   • Cẩn thận: Ắc quy có thể nặng, đặc biệt là các bình ắc quy lớn. Cẩn thận nhấc ắc quy cũ ra khỏi vị trí.

5. Lắp ắc quy mới:

   • Đặt ắc quy mới vào đúng vị trí của ắc quy cũ.

   • Kết nối dây cáp: Luôn nối dây dương (+) trước, sau đó nối dây âm (-). Đảm bảo các kết nối chắc chắn, không bị lỏng lẻo. Đảm bảo đúng cực âm dương để tránh chập, nổ.

   • Lau sạch bề mặt các cực dẫn điện, có thể phủ một lớp keo dẫn điện mỏng (nếu có).

6. Kiểm tra và đóng nắp:

   • Kiểm tra lại toàn bộ các mối nối xem đã chắc chắn và đúng cực chưa.

   • Đóng nắp hoặc vỏ bảo vệ của UPS và vặn chặt các ốc vít.

7. Khởi động lại UPS và kiểm tra:

   • Cắm lại dây nguồn AC của UPS vào ổ điện.

   • Bật UPS lên.

   • Kiểm tra đèn báo hoặc màn hình LCD của UPS để đảm bảo ắc quy mới đã được nhận diện và UPS hoạt động bình thường, không báo lỗi.

   • Để UPS hoạt động một thời gian (thường 8-10 tiếng) để sạc đầy ắc quy mới trước khi kết nối lại các thiết bị tải.

8. Xử lý ắc quy cũ:

• Tuyệt đối không vứt ắc quy cũ vào thùng rác thông thường. Ắc quy chứa hóa chất độc hại và cần được xử lý đúng cách theo quy định về chất thải nguy hại. Liên hệ nhà cung cấp dịch vụ thay ắc quy hoặc các điểm thu gom chất thải điện tử để xử lý.

Lưu ý an toàn cực kỳ quan trọng:

• Nguy hiểm điện giật và chập cháy: UPS chứa điện áp cao ngay cả khi không cắm điện lưới. Ắc quy có thể cung cấp dòng điện rất lớn khi bị chập mạch.

• Không tự ý sửa chữa nếu không có kiến thức chuyên môn: Đặc biệt là với các UPS công suất lớn. Luôn tìm đến kỹ thuật viên chuyên nghiệp.

• Đeo đồ bảo hộ: Luôn đeo găng tay cách điện, kính bảo hộ khi thao tác với ắc quy.

• Tránh dùng dụng cụ kim loại: Không để các dụng cụ kim loại chạm đồng thời vào hai cực ắc quy hoặc chạm vào các điểm có điện áp.

• Tránh xa chất dễ cháy: Đảm bảo không có vật liệu dễ cháy gần khu vực làm việc.

Tìm dịch vụ thay ắc quy UPS chuyên nghiệp ở đâu?

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên liên hệ các công ty chuyên nghiệp cung cấp dịch vụ thay thế và bảo trì UPS. VOIMB có đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo, thiết bị chuyên dụng và nguồn ắc quy chính Hãng.