Tình hình Trung Đông ngày 24/6/2025 đang có những diễn biến đáng chú ý, đặc biệt liên quan đến cuộc xung đột giữa Iran và Israel, cũng như những tác động lan tỏa trong khu vực.
1. Xung đột Iran - Israel và Tín hiệu Ngừng bắn
Sau 12 ngày giao tranh leo thang dữ dội, đã có những tín hiệu về khả năng hạ nhiệt căng thẳng giữa Iran và Israel.
- Tuyên bố từ Mỹ: Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 23/6 đã thông báo trên mạng xã hội Truth Social rằng Israel và Iran đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn toàn diện, chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 12 ngày. Ông Trump khẳng định thỏa thuận sẽ có hiệu lực trong vài giờ tới và thế giới sẽ chào đón một kết thúc chính thức của cuộc chiến tranh.
- Phản ứng từ Iran: Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi sáng 24/6 tuyên bố Tehran sẽ dừng các cuộc tấn công nếu Israel ngừng không kích trước 4h sáng cùng ngày (theo giờ địa phương). Ông cũng nói thêm rằng Iran "không có ý định tiếp tục" tấn công nếu Israel "ngừng lại". Tuy nhiên, một số nguồn tin Iran ban đầu cho rằng "chưa có thỏa thuận" ngừng bắn chính thức, và quân đội Iran vẫn tiếp tục phóng tên lửa sau thông báo của ông Trump, bao gồm cả các cuộc tấn công vào căn cứ quân sự Mỹ tại Iraq và Qatar.
- Phản ứng từ Israel: Chính quyền Israel chưa chính thức xác nhận lệnh ngừng bắn. Quân đội Israel ngày 24/6 vẫn cho biết Iran tiếp tục phóng tên lửa. Thủ tướng Benjamin Netanyahu được cho là đã cấm các thành viên chính phủ đề cập đến việc ngừng bắn với Iran, cho thấy Tel Aviv vẫn còn do dự. Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa Israel khuyến cáo người dân tiếp tục tuân thủ chỉ đạo từ chính phủ và quân đội.
Tóm lại: Dù Tổng thống Trump đã tuyên bố, tình hình thực địa cho thấy có một sự phối hợp ngầm để hạ nhiệt, nhưng chưa có cam kết chính thức và đầy đủ từ cả hai phía, đặc biệt là Israel. Các động thái tấn công tiếp tục diễn ra trong bối cảnh các bên đang tìm cách giảm leo thang.
2. Tác động lan tỏa trong khu vực và toàn cầu
Cuộc xung đột đã gây ra những ảnh hưởng sâu rộng:
- Thị trường tài chính toàn cầu: Có tín hiệu đảo chiều tích cực khi giá vàng và giá dầu giảm mạnh, trong khi chứng khoán châu Á và thế giới đồng loạt tăng. Điều này phản ánh niềm tin của nhà đầu tư rằng xung đột đã được kiểm soát, giảm nguy cơ gián đoạn nguồn cung năng lượng và bất ổn địa chính trị.
- Hàng không: Trung Đông đang trở thành điểm nóng khiến mạng lưới hàng không toàn cầu bị gián đoạn. Nhiều hãng bay buộc phải đổi hướng hoặc hủy chuyến để đảm bảo an toàn, gây thiệt hại không nhỏ về thời gian và chi phí. Du khách từ Jordan, Lebanon, Iran tìm cách kéo dài thời gian lưu trú tại các quốc gia ổn định hơn để tránh bất ổn khi hồi hương.
- An ninh khu vực:
- Syria: Một vụ tấn công khủng bố đã xảy ra tại một nhà thờ ở Damascus khiến ít nhất 20 người thiệt mạng và 52 người bị thương. Tình hình an ninh Syria vẫn phức tạp với sự hiện diện của nhiều nhóm vũ trang và các cuộc tấn công liên tục.
- Yemen: Liên Hợp Quốc cảnh báo hơn 5 triệu người tại miền Nam Yemen có nguy cơ mất an ninh lương thực sau hơn một thập kỷ xung đột. Lực lượng Houthi vẫn tiếp tục các cuộc tấn công bằng tên lửa và drone nhắm vào Israel và các cảng biển liên quan.
- Lebanon: Hezbollah, đồng minh thân cận của Iran, dường như đang tìm cách đứng ngoài cuộc xung đột trực tiếp giữa Iran và Israel. Quân đội Lebanon đã tăng cường hiện diện ở miền nam nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công có thể châm ngòi phản ứng dữ dội từ Israel. Mặc dù Israel đã tuyên bố tiêu diệt một chỉ huy Hezbollah vào giữa tháng 5, hiện tại nhóm này vẫn chưa có hành động quân sự đáng kể nào liên quan trực tiếp đến xung đột Iran-Israel.
3. Lập trường quốc tế
- Mỹ: Tổng thống Trump vẫn để ngỏ khả năng can thiệp quân sự nhưng cũng nhấn mạnh giải pháp ngoại giao. Tuy nhiên, tuyên bố ngừng bắn của ông Trump đã khiến chính Washington bất ngờ, cho thấy sự thiếu phối hợp trong nội bộ.
- Trung Quốc: Lên án những phát ngôn của Tổng thống Trump làm gia tăng căng thẳng.
- Nga: Đề xuất làm trung gian hòa giải và kêu gọi Israel ngừng không kích nhà máy điện hạt nhân Bushehr của Iran.
- Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC): Đang thúc đẩy nỗ lực ngoại giao nhằm giảm leo thang.
Nhìn chung, tình hình Trung Đông ngày 24/6/2025 cho thấy những nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng giữa Iran và Israel đang được tiến hành, chủ yếu thông qua các kênh ngoại giao và các tuyên bố từ bên thứ ba như Mỹ. Tuy nhiên, diễn biến trên thực địa vẫn còn phức tạp và cần thời gian để xác định liệu một lệnh ngừng bắn toàn diện có được thiết lập và duy trì hay không, cũng như những hệ lụy lâu dài đối với an ninh và kinh tế khu vực.